…page…

Handelingen 3, 13-15. 3,17-19: De toespraak van Petrus

De tekst

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

De God van Abraham, de God van Isaak en de God van Jakob,
de God van onze vaderen, heeft aan Jezus de hoogste eer gegeven.
Maar jullie hebben Hem uitgeleverd aan Pilatus.
En toen die Hem wilde vrijlaten, hebben jullie Hem verloochend.
Jullie hebben een heilig en rechtvaardig man verloochend,
en aan Pilatus gevraagd
om in plaats van Hem een moordenaar vrij te laten.
Jullie hebben de gids op de weg naar het leven gedood.
Maar God heeft Hem uit de dood doen opstaan.
Daarvan zijn wij getuigen.

Wel, broeders, ik weet dat jullie, net als jullie leiders,
handelden in onwetendheid toen jullie Jezus lieten doden.
Zo liet God in vervulling gaan
wat Hij eerder via zijn profeten had gezegd,
namelijk dat zijn Messias zou lijden.
Kom tot inkeer en bekeer jullie,
zodat jullie zonden worden vergeven.

Stilstaan bij…

Abraham, Isaak, Jacob
Dit zijn de namen van de drie aartsvaders in het OudeTestament. Historici vermoeden dat ze belangrijke clanhoofden waren die een verbond met elkaar sloten. Toen ze op die manier ‘broeders’ van elkaar waren, werden hun voorouders ook verwanten: ze werden vader, zoon en kleinzoon.

Pilatus
Pontius Pilatus was de Romeinse gouverneur in Palestina ten tijde van Jezus. Hij regeerde van 26 tot 36 na Christus. Hij werd door de keizer aangesteld om te zorgen voor orde en rust in Palestina.
Pontius Pilatus was streng en hield weinig rekening met de mensen.
Later riep keizer Nero hem terug naar Rome omwille van zijn grote wreedheden tegenover de onderworpen volkeren.

Profeet
(= woordvoerder, iemand die spreekt in naam van een ander)
Een profeet spreekt in naam van God: hij kan goed nieuws brengen. Dan verwoordt hij Gods beloften van zegen en geluk. Hij kan ook een concrete situatie aanklagen. Hij roept dan op om die te veranderen, en om te keren vanuit Gods droom over de wereld. Heel wat profeten werden niet graag gezien omdat ze dingen zegden die de mensen niet graag hoorden.
In de Bijbel protesteren profeten dikwijls tegen sociaal onrecht en valse godsdienstigheid. Christenen hebben in Jezus de vervulling van de belofte gezien, waar de vroegere profeten over spraken.

Messias
(Hebreeuws = gezalfde; Latijn = Christus)
Vroeger werden de koningen van Israël gezalfd. Hiermee toonde men dat ze een bijzondere zending van God ontvangen hadden. De Bijbel zegt dat de Gezalfde (Messias, Christus) vrede zal brengen en het rijk van God op aarde zal vestigen. Daarvoor zal hij de mensen bevrijden van de vreemde overheersing. Daarom dachten de joden ten tijde van Jezus, dat de Messias hen zou bevrijden van de Romeinen.
Reeds in het vroege christendom begon men deze titel als een soort eigennaam voor Jezus te gebruiken.

Zonde
Wie opzettelijk iets fout doet, en daarmee iemand kwetst, kwetst niet alleen die persoon, maar ook God, omdat God wil dat we voor de anderen respect opbrengen.

Bij de tekst

Context

De genezing van een verlamde man was voor Petrus de aanleiding om tot de Israëlieten te spreken. De genezing van de man kwam er niet door het geloof van Petrus en Johannes, maar door zijn eigen vertrouwen / geloof in Jezus. (Handelingen 3, 16)

Toespraak

In het begin van zijn toespraak is Petrus heel scherp voor de ‘Israëlieten’: jullie hebben Jezus ter dood gebracht – want Pilatus wilde Hem wel vrijlaten.

In het vervolg van zijn toespraak wordt hij milder: ‘Ik weet dat u uit onwetendheid hebt gehandeld, evenals uw leiders.’ Maar deze onwetendheid kan nu niet langer meer nog een excuus zijn.

Profetieën

Merk op hoe de volgelingen van Jezus (in dit geval Petrus) worstelen met de dood van Jezus: Waarom moest dit gebeuren?
Het antwoord op die vraag vonden ze in de teksten van de profeten, vooral in die van de profeet Jesaja, die aankondigde dat de Messias van God zou lijden en sterven.

Bijbel en kunst

FRA ANGELICO

Petrus preekt (15e eeuw)

Merk op:
. Petrus is te herkennen aan zijn gele bovenkleed en de gekrulde grijze haren en baard
. Links zit een figuur die noteert wat Petrus zegt. Volgens de traditie is dat Marcus.
. De uitstraling van de twee heiligen (Petrus en Marcus) wordt weergegeven met een aureool