…page…

Eerste kennismaking

Waar?

De ruïneheuvel van Qumran ligt op een 60m hoog plateau aan de noordwestelijke oever van de Dode Zee, 20 km ten zuiden van Jericho.

Wetenswaardigheden

Een oude vestigingsplaats

In Qumran vond men sporen van bewoning uit de 9e-6e eeuw voor Christus. Toen Babylonië Juda veroverde werd deze vestigingsplaats opgegeven.

Andere vondsten zijn uit de periode van 200 jaar voor Christus tot ongeveer 70 jaar na Christus. Het zijn restanten van een gebouw dat wellicht gebruikt werd door een grote groep mannen en vrouwen. Men vermoedt dat deze plaats in die laatste periode bewoond werd door Essenen. Het gebouw meet ± 37 bij 29 m en omvat pleinen, een refter, keukens, grote baden, een pottenbakkerij, een schrijfzaal, stallen. Er werden inktpotten en rieten schrijfpennen opgegraven, maar geen enkel stukje tekst.

Essenen

Essenen leefden ascetisch en gebruikten de maaltijden gemeenschappelijk. Ze geloofden dat ze de ware volgelingen van God waren.
Hun priesters noemden zich de afstammelingen van Sadok, een hogepriester uit de tijd van koning David.
Ze dachten dat het einde van de wereld nabij was en hechtten groot belang aan mentale, spirituele en fysieke reinheid, te zien aan de vele baden en waterbekkens die in Quran gevonden werden.

Een bergplaats voor boekrollen

In de onmiddellijke omgeving van Qumran werden tussen 1947 en 1956 in elf grotten handschriften gevonden, die men nu kent als de 'Dode Zee rollen'. Die rollen werden geschreven vanaf ongeveer 250 voor Christus tot 135 na Christus op leder (perkament) of op papyrus, dat behandeld wed met droge zouten. Ze bevatten zowel Bijbelse (1/4) als niet-Bijbelse geschriften (3/4): grote stukken uit het Oude Testament, met onder meer de volledige tekst van de profeet Jesaja en een tekst met de regel van de gemeenschap die in Qumran leefde.
Die rollen werden bewaard in kruiken.

Voor de ontdekking van de Bijbelteksten in Qumran, waren de oudste Bijbelhandschriften uit de 9e en de 10e eeuw na Christus.
Deze Bijbelfragmenten verschillen weinig van de teksten in de Hebreeuwse Bijbel. Als er verschillen zijn, ligt dat eerder op het vlak van de manier van schrijven, dan op de inhoud. Daarom is deze ontdekking heel belangrijk in de discussie over de betrouwbaarheid van de overlevering van het Oude Testament.

Museum van het boek (Jeruzalem)

Een belangrijk deel van de rollen (een nogal misleidend woord, want het zijn soms eerder snippers en fragmenten dan rollen), wordt bewaard in het 'Museum van het Boek', te vinden in het Westelijk deel van Jeruzalem. Van de 800 gevonden rollen zijn er maar twintig grotendeels volledig.

Het dak van dat museum heeft de vorm van het deksel dat men vond op de aardewerken potten waarin de schriftrollen werden opgeborgen.

Bijbel

Oude Testament

Qumran wordt nergens vermeld in het Oude Testament, maar de grote ontdekking in de grotten van Qumran (meer bepaald in grot 1) is een volledige tekst van het boek Jesaja, overgeschreven in de eerste eeuw vóór Christus. Het oudste en meest volledige handschrift dat men tot dan toe had, kwam uit de 11e eeuw na Christus. Dat betekent dat men met deze vondst een sprong van ruim 1000 jaar terug kon maken in de geschiedenis.

Nieuwe Testament

Ook in het nieuwe Testament wordt nergens over Qumran gesschreven. men vermoedt wel dat er contacten waren tussen de Essenen en Johannes de doper

Suggestie

Grote kinderen

KENNISMAKEN

Qumran en de rollen van de Dode Zee

(G. VAN CAMP, Van aapmens tot Titanic, 10 grote opgravingen, Altiora, Averbode)

1e eeuw na Christus
Het jaar 68 na Christus. In de hete woestijn van Juda, bij de noordpunt van de dode zee, ligt het klooster van Qumran. Al een paar honderd jaar wonen daar de Essenen, een strenggelovige sekte. De mannen leven er heel sober. Ze hechten veel belang aan de dagelijkse wassingen en aan het bestuderen en overschrijven van Bijbelteksten. Die teksten vormen de grote schat van het klooster. Eigenlijk de enige schat, want alles in het klooster is van iedereen, juwelen en wapens zijn er verboden.

Maar in 68-70 na Christus heerst er grote onrust. De Romeinen hebben in de vorige eeuw Palestina bij hun wereldrijk gevoegd. Een paar jaar geleden is er een joodse opstand geweest die de Romeinen met harde hand hebben gebroken. Nu zijn ze onderweg naar Qumran. De Essenen besluiten hun klooster te verlaten. Verzet tegen de oppermachtige Romeinse legioenen is toch zinloos. Maar eerst zullen ze hun vele honderden kostbare schriftrollen (er bestonden toen nog geen boeken) in veiligheid brengen. De rollen dun leer worden in linnen doeken gewikkeld, daarna weggeborgen in voorraadpotten van aardewerk. Over geitenpaadjes trekken Essenen de bergen achter het klooster in. Ze verbergen de kruiken in moeilijk te bereiken grotten. Daarna verspreiden ze zich over Palestina... Ze zullen nooit meer naar Qumran terugkeren. Hun klooster vervalt tot een puinhoop. Later denkt iedereen dat Qumran één van de zovele Romeinse ruïnes is ...

Kanttekening (2017)
Sinds ongeveer 2000, leggen studies van de rollen zo’n verscheidenheid aan teksten bloot, dat men er op dit ogenblik niet meer van uitgaat dat ze door één en dezelfde groep (Essenen) werden geschreven, maar afkomstig zijn uit bibliotheken in Jeruzalem. Ze zouden dan verstopt zijn in de grotten van Qumran tijdens de vlucht voor de Romeinen in 70 na Christus.

20e eeuw na Christus
Mohammed is een jonge bedoeïen van de stam Tamiree. Zijn bijnaam is 'Wolf'. Begin 1947 hoedt hij zijn kudden geiten, ergens bij de noordpunt van de Dode Zee. Eén van zijn geiten klimt plotseling een rotswand op en verdwijnt uit het gezicht. Mohammed gaat erachteraan. Hij stapt een donkere grotopening binnen. Hij gooit een steen in de grot om te horen of de geit daar zit. Er klinkt geluid van brekend aardewerk. Een paar dagen later klautert Mohammed met een vriendje naar de grot. Hij vindt er een tiental grijze kruiken, sommige hebben een plat deksel. Wat zou er in zitten? Goudstukken? Nee, verkreukelde leren lappen, in linnen verpakt. Hij neemt de lappen mee naar de tent van zijn vader. Nadien gaat hij samen met zijn vader terug naar de grot. Ze vinden tien kruiken, waarvan er nog één drie handschriften bevat. Ze nemen die mee om te zien of zij ze kunnen verkopen.
Ze hebben de later zo beroemde rollen van de Dode Zee ontdekt!
Al snel belanden de boekrollen in Jeruzalem. Daar komen ze in handen van Bijbelspecialisten.
Die kunnen hun ogen niet geloven. Dit zijn de oudste teksten van het Oude Testament die men ooit gevonden heeft! De verfrommelde rollen leer vol onleesbare lettertjes blijken een onbetaalbare dure schat te zijn. De bedoeïenen in de woestijn gaan ijverig op zoek. Ze doorsnuffelen alle grotten in de buurt van Qumran. Ook de geleerden doen mee aan de 'jacht' op de rollen van de Dode zee. Maar de woestijnbewoners winnen de wedstrijd. Zij kennen elke uithoek van de woestijn van Juda. Ze vinden honderden rollen of fragmenten ervan. En elke lap perkament blijkt in Jeruzalem zijn gewicht in goud meer dan waard. De laatste grot vinden ze in 1956.

Onder deze Dode Zee-rollen bevinden zich de oudste boeken en fragmenten van de Bijbel in het Hebreeuws en het Aramees. Zo is er het volledige boek Jesaja en een psalmrol.

De boekrollen bestaan uit geprepareerde dierenhuiden die in stroken geknipt, aan elkaar genaaid zijn (let op zo'n naad, links op de foto).