Loading...
 

Goede Vrijdag

Kruis


page...

Een 'goede' dag?

Betekenis van het woord

In de benaming 'goed' van deze vrijdag voor Pasen zit een geloofsbelijdenis: omdat gelovigen geloven dat Jezus Christus verrezen is, verliest de dood zijn onontkoombaarheid en het lijden zijn vernietigende kracht.


Goede Vrijdag is het dieptepunt van de Goede Week. Dit is terug te vinden in de Duitse benaming van deze dag: Karfreitag. 'Kar' (van het Oud-Hoogduits 'chara') betekent: stil verdriet, innerlijke droefheid.



Een dubbel gevoel

Hoe groot rouw en verdriet ook zijn, er is een beginnende vreugde: op Goede Vrijdag herdenken gelovigen dat Jezus bevrijding bracht voor alle mensen. De hele viering van die dag verwijst al naar Pasen. In het lijdensverhaal van Johannes hebben heel wat woorden en uitdrukkingen een dubbele betekenis.
Bijvoorbeeld:
. een kroon van doornen
. een purperen mantel
. het antwoord t.o.v. Pilatus: 'Ik ben koning'



Solidair

Goede vrijdag wil niet alleen bezinnen over het lijden en de dood van Jezus, maar ook over het grote onrecht en het schrijnende leed in deze wereld. Sommige vormen van onrecht zijn duidelijk zichtbaar: de rijkdom in het Westen en de armoede in de Derde Wereld, de rijkdom van enkelen in ontwikkelingslanden en de armoede van de massa. Soms is het onrecht moeilijker aan te tonen: de armoede in eigen land, minachting van vreemdelingen, onmacht van mensen, egoïsme ...



Joodse achtergrond

De kruisiging van Jezus, die plaats vond voor het paasfeest van de joden, krijgt vanuit dit feest een nieuwe betekenis: ze wordt gezien als een offer, een nieuwe verbondsritus die het offeren van het lam vervangt (denk aan de vroegere benaming voor de eucharistie: 'het misoffer' en aan de benamingen voor Jezus: 'Paaslam' en 'Lam Gods').
Hoe belangrijk deze betekenis ook is, je mag die niet los zien van het feit dat Jezus op een kruis gestorven is, omdat Hij trouw wilde zijn aan zijn levensopdracht.





Herinnering aan Jezus' dood

Viering met kruishulde

Jezus' sterfdag wordt al heel lang herdacht met een viering. De gelovigen komen om 15.00 uur samen voor een woorddienst met kruisverering (een groot kruis wordt naar voren gedragen en versierd met kaarsen en/of bloemen) en communie. De stilte, de klaagzangen, de zwijgende klokken en het zwijgend orgel zijn verschillende uitingen van droefheid. De kerk is een en al soberheid: er staan geen bloemen. Versiering is zoveel mogelijk weggehaald.



Lezingen in de liturgie

Op Goede Vrijdag worden deze teksten uit de Bijbel voorgelezen.



Kruisweg

In sommige parochies komt men rond 15.00 uur bijeen voor de kruisweg. Deze kruisweg herinnert aan de weg die Jezus ging van het paleis van Pilatus, waar hij veroordeeld werd, naar de berg Golgota en bestaat uit veertien staties of halteplaatsen, waar telkens een feit uit de kruisweg van Jezus wordt herdacht.

Een eerste aanzet tot de kruisweg is te vinden in de liturgie van Jeruzalem, waar pelgrims de middeleeuwen de historische plaatsen van Jezus’ lijden bezochten. Deze gewoonte werd in het Westen overgenomen. Christenen kwamen dan bijeen rond afbeeldingen van de lijdende Jezus, in of rond de kerk. Veel elementen uit deze kruisweg steunen meer op volksvroomheid dan op werkelijkheid (b.v. dat Jezus driemaal gevallen zou zijn onder zijn kruis). Sinds het Tweede Vaticaans Concilie is er een vijftiende statie aan de kruisweg toegevoegd, nl. de verrijzenis van Christus. Reden: het is pas in het licht van Pasen dat Goede Vrijdag zin en betekenis krijgt.



Stille Tocht

In een aantal steden van Vlaanderen wordt op initiatief van Pax Christi Vlaanderen en Broederlijk Delen een Goede-Vrijdagtocht of een Stille Tocht gehouden. Wat in de namiddagliturgie herdacht wordt, wordt naar buiten uitgedragen in een stille tocht. Jezus’ leven en lijden wordt zo verbonden met het gekwetste bestaan van mensen hier en in de Derde Wereld.
De oorsprong van dit gebruik ligt in Latijns-Amerika, waar er een sterke verwevenheid leeft tussen het gebeuren van Goede Vrijdag en de eigen leefsituatie van lijden en onrecht. Wat Jezus meemaakte aan menselijke vernedering is herkenbaar voor landloze boeren, verdrukte arbeiders, moeders op zoek naar hun vermiste zonen... Hun lijden én hun hoop krijgen in en rond de kerk een naam en een gezicht. De liturgie in de kerk wordt verder gezet in een stille tocht waarin deze hoop gestalte krijgt.





Vragen van kinderen

Is Jezus juist om drie uur gestorven?
Als je in het Nieuw Testament op zoek gaat naar een antwoord op je vaag, lees je dat Jezus het negende uur gestorven is. Het eerste wat je dan denkt is: Jezus is niet eens om drie uur gestorven!
Maar in die tijd was een uur niet wat een uur nu is. Het was toen het twaalfde deel van de dag, de tijd tussen het opgaan en het ondergaan van de zon. Een uur was dus nooit precies 60 minuten en het kon soms langer of korter zijn, want in de zomer is het langer dag dan in de winter.
Het negende uur toen was ongeveer wat bij ons drie uur is in de namiddag. Dus heel precies is dat niet.
Maar niemand van de christenen ligt daar wakker was. Al eeuwen gedenken ze om drie uur dat Jezus gestorven is. Sommigen doen dit met een minuut stilte, anderen gaan naar de kerk om stil te staan bij de verschillende momenten van Jezus’ lijden. In vele steden is het gebruikelijk om ‘s avonds een stille optocht te houden, waarbij alle mensen herdacht worden die om hun overtuiging gedood werden.




Hebben ze Jezus gekruisigd om oude geschriften te laten uitkomen? Of hebben ze dat gedaan omdat ze gewoon heel boos waren op Hem?
(jongen - 5e leerjaar)

Het is niet zo dat ze dit Jezus hebben aangedaan omdat het bij Jesaja stond, of omdat ze vonden dat alles wat bij Jesaja stond maar moest uitkomen bij Jezus.
Maar het was wel zo dat de joden (hogepriesters, Sadduceeën en een aantal Farizeeën) niet zo opgezet met het optreden van Jezus. Ze vonden dat Hij nogal wat pretentie had. Ook ging Hij heel vrij met de Wet om. Hij legde vooral de nadruk op de geest in de wet, en minder op de letter van de wet. En dat vonden ze niet oké. En dat Hij JHWH zijn 'papa' noemde was er helemaal teveel aan. Zij hadden zo'n schroom voor God dat ze die naam zelfs niet uitspraken! En dan noemt Jezus JHWH zijn 'papa'. Maar toen ze Jezus lieten kruisigen, hebben ze zich zeker niet op Jesaja geïnspireerd.

Wat is er dan wel gebeurd?
Toen Jezus aan een kruis stierf, een zwaar vernederende dood die de joden zelf niet toepasten (zij stenigden mensen - maar is dat zoveel aangenamer?!?!?), toen waren de leerlingen / volgelingen diep ontgoocheld. Ze waren er intussen van overtuigd dat Jezus de Messias was die de profeten hadden voorspeld. Johannes vertelt zelfs dat ze bang bijeen zaten en deuren op slot deden omdat ze vreesden voor represailles van de joden. Zoals ze Jezus hadden gedood, zo zouden ze misschien zelf ook gedood worden. Je mag dan wel in Jezus geloven, maar niemand kiest ervoor om zo te sterven.
Ze zaten daar dan dus bijeen en vroegen zich af hoe dit allemaal zo kon lopen. Gezien ze zelf joden waren en dus vertrouwd met de Bijbel (het deel dat wij nu kennen als het oude Testament) zijn ze die teksten beginnen lezen in het licht van de gebeurtenissen. Zo vonden ze bij Jesaja heel wat teksten over de lijdende Dienaar van JHWH. En ze zegden onder elkaar: maar natuurlijk, wat met Jezus is gebeurd, dat kon je eigenlijk al lezen bij Jesaja.
En zo komt het dat, zonder dat bewust te doen, ze woorden en zinnen uit de profetieën van Jesaja zijn gaan verweven met de verhalen die ze vertelden over de laatste levensdagen van Jezus. Zeker bij Matteüs is dat het geval. En ook bij de andere evangelisten zie je dat de verhalen over het lijden van Jezus heel veel verwijzen naar teksten in het Oude Testament. Dat Jesaja zo over de lijdende dienaar van JHWH had geschreven deed hen dus verzoenen met de dood van Jezus op een kruis. Maar daardoor zijn ze begonnen hun eigen verhalen over Jezus daaraan aan te passen. Zo komt het dat wie nu die teksten leest wel moet denken dat al die voorspellingen van Jesaja echt wel heel goed waren, want ze zijn bijna allemaal uitgekomen bij Jezus. In feite is het omgekeerde gebeurd: het verhaal over lijden en dood van Jezus is gekleurd door de teksten van Jesaja, zodat zo duidelijk zou worden dat Jezus wel degelijk de lijdende dienaar van JHWH is.





Bijbel en kunst

Muziek

J.S. BACH

Johannespassie
Klik hier voor de weergave van de generale repetitie op vrijdag 13 maart in het Concertgebouw van Brugge met Philippe Herreweghe, de solisten, het koor en het orkest van Collegium Vocale Gent. De eigenlijke uitvoering kon niet doorgaan ten gevolge van het coronavirus.
De video van deze uitvoering is te bekijken tot 13 april 2020, de dag waarop het concerttournee zou eindigen.





Schilderkunst

A. P. ESQUIVEL

(Tekst en illustratie van de Latijns-Amerikaanse nobelprijswinnaar Adolfo Pérez Esquivel)

Latijns-Amerikaanse kruisweg

Hongerdoek

Door iedereen verlaten
Jezus wordt aan de soldaten overgeleverd om gefolterd en gekruisigd te worden. Ze zetten Hem een doornenkroon op en hangen hem een soldatenmantel om. In stilte lijdt Jezus onder de eenzaamheid en verlatenheid. Hij weet dat Hij de wil van zijn Vader moet volbrengen tot redding en verlossing van heel de mensheid. De volkeren van Latijns-Amerika dragen samen met Jezus het kruis. De passie wordt voortgezet in het dagelijkse lijden, de miserie, de verlatenheid en het geweld met als gevolg de blijvende uitsluiting van twee derden van de mensheid.
In de grootsteden zijn we enkelingen in de massa. We gaan verder zonder in onze broeders en zusters onze gelijken te herkennen. We passeren de bruggen van het leven en belanden nergens. We kruisen Jezus zonder te zien, zonder Hem een broederlijke en vriendschappelijke hand toe te steken als Hij zijn kruis en ons lijden draagt. De volkeren van Latijns-Amerika zijn hun kruisweg, hun calvarie begonnen. Maar dit lijden is geen zinloos offer. Het is een offer in liefde dat leven en menswaardigheid voortbrengt. In deze scène zien we hoe de soldaten het kruis op Jezus' schouders leggen. Niemand helpt, niemand is zijn deelgenoot. Enkel een ouder echtpaar en een schoenpoetser bekijken het tafereel. De massa vervolgt haar weg.





P. BRUEGEL de oude

De kruisdraging (1564)

Goede Vrijdag WB1





Film

'The mill and the cross'(Film)

(C. Leterme, 1 maart 2012)

'Het schilderij is beter dan de film', kopt de cultuurbladzijde van de Standaard (donderdag 1 maart 2012) naar aanleiding van de voorpremière in de Bozar te Brussel op 28 februari 2012.
Daar is iets van, maar daar is niet alles mee gezegd!

De film is gebaseerd op het gelijknamige boek 'The mill and the cross' van de Amerikaanse scenarioschrijver en kunstkenner Michael Francis Gibson.
De Poolse regisseur Lech Majewski en Gibson lieten zich inspireren door het schilderij De kruisdraging van de Vlaamse schilder Pieter Bruegel de Oude. Op dit schilderwerk uit 1564 staan behalve een molen en een kruis dat door Jezus wordt gedragen, meer dan 500 mensen.


Wie de film gaat zien zal merken dat er drie verhaallijnen zijn:
- Pieter Bruegel zet alles in scene om zijn schilderij te maken en geeft uitleg bij de compositie van zijn werk.
- Krijgslieden treden hardhandig op in opdracht van de Spaanse vorst (Spaans schrikbewind in Vlaanderen tijdens de 16e eeuw)
- Jezus draagt zijn kruis en wordt gekruisigd.

Lech Majewski heeft het zich niet gemakkelijk gemaakt om dit te verfilmen: hij verwerkt geschilderde beelden en realiteit. Dit blijkt niet alleen een technisch hoogstandje te zijn, het geeft een blijvend vreemd gevoel in deze film: wat is schilderij? en wat niet?

De kostuums van de spelers zijn schitterend en brengen de figuren op het schilderij aanvaardbaar tot leven. Ook het indrukwekkende houten raderwerk van de oude molen krijgt een prominente plaats.

Op het eind van de film staat het beeld even stil bij het schilderij dat in het Kunsthistorisches Museum in Wenen hangt, naast de 'Toren van Babel'. Wat aanvankelijk een druk geheel van mensen is, zoals Bruegel dat gewoon was om te schilderen, blijkt nu - dank zij de film - een groep personen te zijn, die heel even in hun leven hebben laten kijken.

En er is meer. Via de woorden van Bruegel in de film krijgen we een inkijk in het ontstaan en de bedoeling van zo'n schilderij.
Heel intrigerend is de molen in het werk, waar ook de titel van de film naar verwijst. Wat doet die daar op zo'n uitstekende rots? Waarom krijgt die zo'n plaats in de film?
Bruegel zegt in de film zelf dat de molenaar naar God verwijst. Hij maalt het graan waar brood van gebakken wordt dat nodig is om te leven. In de film draagt een jonge vrouw even een brood onder haar schort. Het lijkt wel of ze zwanger is. Brood maakt immers leven mogelijk. Het brood wordt in de film met heel veel eerbied omringd: wie brood eet, houdt een ritueel waarbij hij het brood als het ware groet. Zou dit letterlijke brood ook verwijzen naar Jezus die zegt dat Hij het levend brood is?

Helemaal centraal in het werk staat de kruisdraging. Als men op die plaats het schilderij verdeelt, dan valt op dat alles wat links op het schilderij staat op een of andere manier het leven uitbeeldt.
Er is de levensboom (helemaal links); er is de molen die het graan maalt om er brood van te maken; de mensen leven hun gewone leven: er wordt gegeten en gedronken en gefeest. De lucht boven dit deel van het schilderij is open.

Wat rechts wordt afgebeeld heeft met verdriet en dood te maken. Er is de 'boom' van de dood: de omgehakte boom waarop een rad werd aangebracht. De film maakt duidelijk dat dit een foltertuig was. Ketters werden erop vastgebonden, zodat ze een prooi werden voor de roofvogels.
Op de voorgrond is er een groepje mensen rond Maria, de moeder van Jezus, en Johannes, één van zijn leerlingen. Hun houding toont verdriet en de mogelijke reacties op dat verdriet: troosten, wenen, bidden, troosteloos zijn. De lucht boven dit deel van het schilderij is somber.

Ook horizontaal is er een soort lijn. Die wordt getrokken door de soldaten in het rood. Zo wordt het lijden van Christus verweven met de onderdrukking van de Vlaamse bevolking door de Spanjaarden.

De kruisdraging zelf verdwijnt tussen deze vele beelden, want: 'Wat belangrijk is moet verborgen worden' zegt Bruegel in de film. Alle belangrijke gebeurtenissen in de geschiedenis, gebeuren zonder dat men zich dat op dat moment realiseert.

Dé grote verdienste van deze film ligt erin dat men een inkijk krijgt in het 'componeren' van een schilderij. Wat aanvankelijk een wirwar van mensen was, blijkt telkens een bewuste keuze te zijn.


Klik hier voor een eerste kennismaking met deze film.





Ken je taal

Kruistocht of kruisvaart

Militaire activiteit waarbij christelijke ridders met hun voetvolk naar het heilig land trokken om het te bevrijden van de bezetting door de moslims.



Kruisweg

Een gebruik dat geïnspireerd is door de weg die de kruisvaarders in Jeruzalem aflegden van de plaats waar Jezus veroordeeld werd, naar Golgota. Onderweg hielden ze geregeld halt om zich te bezinnen over bepaalde aspecten of situaties bij de laatste tocht van Jezus. Toen de kruisvaarders terug in onze streken kwamen, werden de verschillende staties uitgebeeld in schilderijen of beeldhouwwerken.





Suggesties

Kleine kinderen

DOEN

Kruisweg

(Tekeningen uit: J-F KIEFFER & CH PONSARD, Le chemin de croix - Les enfants découvrent la Bible, Collection lire et colorier, - éditions Fleurus? - 1998)

De kinderen kleuren de verschillende staties van de kruisweg. Nadien maken ze met alle tekeningen bijeen er een boekje van.

01Pilatus

I
Jezus wordt veroordeeld





02Kruisdr

II
Jezus neemt zijn kruis op





03jezus Valt

III
Jezus valt een eerste maal





04moeder

IV
Jezus ontmoet zijn moeder





05Simon

V
Simon van Cyrene helpt





06veronika

VI
Veronica troost Jezus





07Jezus Valt

VII
Jezus valt een tweede maal





08vrouwen Van Jeruzalem

VIII
Jezus ontmoet de wenende vrouwen





09Jezus Valt

IX
Jezus valt een derde maal





10

X
Jezus wordt van zijn kleren beroofd





11kruis

XI
Jezus wordt aan het kruis genageld





12sterven

XII
Jezus sterft aan het kruis





13kruisafneming

XIII
Jezus wordt van het kruis afgenomen





14graf

XIV
Jezus wordt in het graf gelegd





15verrijzenis

XV
Jezus verrijst






Grote kinderen

EVEN TESTEN

Het proces

Het proces van Jezus

(Naar: Zonneland - 2002, nr 29, p. 21)

Wie zegt wat?
Kies uit: Pilatus, iemand uit het volk, Petrus, hogepriester.

1
'Ik wilde hem volgen, om hem te verdedigen. Johannes kent het gebouw goed. Hij toonde me waar de binnenplaats was.
Maar daar, knapte ik af. Ik durfde niemand te zeggen dat ik zijn vriend was. Ik vraag me af of hij mij dat op een dag zal vergeven.'

2
'Een godslasteraar is het! Hij heeft zelf alle argumenten gegeven om hem te veroordelen.
Van zichzelf zeggen dat hij de zoon van God is - dat is ongehoord! In het begin, was ik niet erg voor zo'n schijnproces.
Uiteindelijk was hij niet gevaarlijk. Maar we kunnen toch niet blijven toelaten dat hij beweert de zoon van God te zijn.
Wie zal er nog naar ons luisteren, als iedereen denkt dat hij God in eigen persoon is?'

3
'De hogepriesters brachten hem binnen in het holst van de nacht. Nee, ik was er niet voor om hem te laten doden.
Een volksopruier is hij, maar niets meer. Toen ik met hem praatte, voelde ik iets anders bij hem.
Maar op die vooravond van het joodse paasfeest, was de menigte zo opgezweept, dat ik oproer vreesde in de stad.
Daarom heb ik hen hun zin gegeven: de doodstraf.'

4
'Jezus? Neen, ik ken hem niet echt. Ik geloof dat hij zei dat hij de Messias was.
Die avond was er een ongelooflijke sfeer op het plein. Iedereen riep om zijn vel.
Ik dacht dat hij een moord had begaan of iets heel erg, en ik heb samen met de anderen geroepen.'


Correctiesleutel
1: PETRUS; 2: HOGEPRIESTER; 3: PILATUS; 4: IEMAND OP HET PLEIN VOOR PILATUS



Een bewogen proces

(Zonneland - 2002, nr 29, p. 22)

Wat een proces! Op het einde van de nacht, ging Jezus van het ene gerecht naar het andere. Zijn proces is zeker niet doorgegaan in alle rust.
Ken jij de motieven voor zijn veroordeling?
Probeer de verschillende motieven te verbinden met de juiste persoon.

Wie?Motief
Een hogepriestervreest dat Jezus de politieke orde verstoort
PilatusJezus beantwoordt zijn vragen niet
Herodesverkiest Barabbas, oproerkraaier en moordenaar
De menigteaanvaardt niet dat Jezus zegt dat Hij de zoon van God is


Beantwoordt dit proces aan de rechten van de mens, zoals wij ze vandaag kennen?
Denk je dat zo'n manier van doen nog altijd kan in deze tijd?



Zet in de juiste volgorde

gevangen (J)
verraden (I)
veroordeeld (Z)
toegejuicht (V)
brood gebroken (R)
gebeden en gehuild (R)
begraven (S)
gekruisigd (I)
voeten gewassen (E)
kruis gedragen (E)
gevallen (N)


Correctiesleutel
V E R R I J Z E N I S

Het woord dat de kinderen zo vinden is geen gebruikelijk woord. Toch is het heel belangrijk voor christenen. Ze geloven dat de dood niet een eindpunt is, maar een komma: leven gaat verder over de dood heen. Ze voelen zich ook opgeroepen om overal waar 'dood' is, 'leven' te brengen.



Schuifraadsel

(C. LETERME in Samuel plus, maart 2003 nr 6)

Materiaal om te kopiëren

1: Streek in Palestina waaruit Jezus afkomstig was.
GALILEA

2: Op een bordje bovenaan het kruis waaraan Jezus stierf stond: 'Dit is de ....... van de Joden'
KONING

3: Toen ....... een haan driemaal hoorde kraaien, wist hij dat hij Jezus verraden had.
PETRUS

4: Apostel die Jezus verraden heeft met een kus.
JUDAS

5: Simon, die het kruis van Jezus hielp dragen, was van daar afkomstig.
CYRENE

6: Dag waarop Jezus gestorven is.
VRIJDAG

8: Bevelhebber over honderd soldaten.
HONDERDMAN

9: Vertegenwoordiger van de Romeinse keizer in Palestina;
PILATUS

10: Werd op een kruis genageld.
JEZUS

11: Het kruis van Jezus stond tussen dat van twee ...
MISDADIGERS

12: Van haar wordt verteld dat zij met een doek het zweet van Jezus gezicht afveegde
VERONICA

13: Een marteltuig met lederen riemen of touwen.
GESEL





DOEN

Zelf een kruisweg maken

Materiaal
Papier met kleurpotloden, stiften, wasco's, waterverf of plakkaatverf.
Stof (bv. oud wit laken) met stiften en verf waarmee men op stof kan schilderen.
Klei of plasticine.


Verloop
Nadat je een kruisweg bezocht hebt in een kerk, nodig je de kinderen uit om zelf een kruisweg te maken. Laat ze daarvoor de passage uittekenen die op hen de meeste indruk heeft gemaakt.
In een kringgesprek verwoorden ze voor elkaar waarom dit hen treft.


TIPS
Bepaal vooraf welke techniek je hiervoor het meest geschikt vindt.

Indien er mindere kinderen zijn dan er staties zijn, laat dan een aantal staties weg.

Indien er meer kinderen zijn dan er staties zijn, dan kun je bij een aantal staties kinderen per twee laten werken.



Vertellen bij de kruisweg

Vertel eerst het verhaal over de laatste dagen van Jezus.
Bekijk nadien met de kinderen de kruisweg die hangt in de kerk. Laat hen aan de hand van de beelden het verhaal opnieuw vertellen.
Nodig ze eventueel uit om elk één statie te kiezen en er een eigen tekening over te maken.
Hang de tekeningen nadien in volgorde op in de ruimte waar je bijeenkomt.



Tekenen bij de kruisweg

Bezorg de kinderen zwart tekenpapier. Met gewoon bordkrijt tekenen ze een fragment uit het lijdensverhaal dat hen bijzonder trof. Fixeer daarna de tekening gefixeerd met haarlak.



Een eigentijdse kruisweg

(C. LETERME in Samuel plus, maart 2003 nr 6)

De kinderen werken op vierkante tekenbladen van hetzelfde formaat.
Onderaan die tekenbladen noteerde je reeds de benaming van de statie.

I Jezus wordt veroordeeld
II Jezus neemt zijn kruis op
III Jezus valt een eerste maal
IV Jezus ontmoet zijn moeder
V Simon van Cyrene helpt
VI Veronica troost Jezus
VII Jezus valt een tweede maal
VIII Jezus ontmoet de wenende vrouwen
IX Jezus valt een derde maal
X Jezus wordt van zijn kleren beroofd
XI Jezus wordt aan het kruis genageld
XII Jezus sterft aan het kruis
XIII Jezus wordt van het kruis afgenomen
XIV Jezus wordt in het graf gelegd
XV Jezus verrijst


De kinderen tekenen de aangeduide statie uit en ze schrijven er eventueel ook een korte tekst of gedicht (v.b. elf) bij.
Schik nadien alle tekeningen in een fries of maak er een groot werk van door 5 vierkanten op een rij te plaatsen en drie in de hoogte.
Daarna vertellen de kinderen aan elkaar waarom ze die statie op die manier hebben uitgetekend.





REFLECTEREN

Mensen doen elkaar pijn

(Naar: Dit is mijn 40-dagenboekje 2009)

Met Goede Vrijdag gedenken we dat Jezus gestorven is op een kruis. Mensen wilden Hem dood.
Ook vandaag nog hebben mensen pijn door wat anderen hen aandoen.
- Misschien ken jij wel zulke mensen?
- Misschien heb jij al zo'n mensen op tv gezien?

Bijvoorbeeld:
Mensen op de vlucht
Kinderen die gepest worden
Mensen die alleen gelaten worden
Mensen die geen eten hebben



Een kruis op onze weg

(TOV 5, Patmos/Pelckmans 2004)

1. Jezus wordt veroordeeld

Ze hebben Je veroordeeld. Waarom?
Je hield van de mensen, in het bijzonder van hen die veel liefde moeten missen.
Men luisterde naar je woorden.
Maar juist daardoor voelen de joodse leiders zich bedreigd.
Pilatus, de Romeinse landvoogd, ziet je onschuld.
Maar ook hij wordt bang en laat je veroordelen.

- Hoorde jij al eens iemand zeggen: 'Ik wil jou niet meer'?
- Heb jij al eens gevoeld dat men geen kansen meer wilde geven?
Ook nu nog veroordelen mensen elkaar.
- Geef enkele voorbeelden.


2. Jezus neemt zijn kruis op

Ze geven Je het kruis: de straf voor misdadigers. Je verzet je niet.
Verrassend moedig neem Je je kruis op.

Er zijn nu ook veel mensen die hun 'kruis' moedig dragen.
- Wat kan een kruis zijn voor iemand?


3. Jezus valt voor de eerste maal

Jij wilde dat allen rechtop gaan.
Nu is je rug gekromd door de last van het kruis.
Je struikelt en valt.
Maar moedig neem Je je last weer op de schouders.

- Heb jij je al eens uitgeput gevoeld? Hoe kwam dat?
- Was het makkelijk om dan weer voort te doen?
- Hoe lukte je er toch in?


4. Jezus ontmoet zijn moeder

Je ziet je moeder. Ze ziet Jou.
Ze heeft Je in haar lichaam gedragen, gebaard, gevoed en opgevoed.
In haar hart bewaart ze vele beelden van jou.
En nu ziet ze haar zoon, mishandeld, gekweld, vernederd.
het gaat haar door merg en been.

- Wat voelt een moeder als ze haar kind ziet lijden?
- Wat betekent je moeder voor jou?


5. Een buitenstaander helpt Jezus

Je bezwijkt haast onder je last. Dat zien de soldaten ook.
Maar ze helpen Je niet.
Ze dwingen een vreemde om je last te helpen dragen.

- Wanneer heb jij al eens iemand geholpen?
- Wie heeft jou al wel eens geholpen?
- Zijn er positieve dingen die jij moet doen en waar je het moeilijk mee hebt?


6. Jezus ontmoet Veronica

Is er dan niemand die je pijn verlicht?
Veronica kan niet onverschillig blijven.
Moedig passeert ze de soldaten en verfrist je gelaat, zacht en behoedzaam.

- Heb jij al eens medelijden voor iemand gevoeld? Wat heb je toen gedaan?
Het opnemen voor de zwakken is moeilijk.
- Voor wie heb jij het al eens opgenomen?


7. Jezus valt voor de tweede maal

De weg is lang.
De bodem zakt onder je voeten weg.
Je valt in het stof van de aarde.
Van stof zijn we gemaakt.
Tot stof zullen we terugkeren.

- Wat heb jij al ooit meegemaakt, waardoor je dacht dat niets meer zou lukken?


8. Jezus ontmoet wenende vrouwen

Er staan vrouwen langs de weg.
Ze klagen luid over de onrechtvaardigheid die ze zien.
Ze hebben Je niet verlaten.
Ze laten zien dat ze Je kennen.
Luid klinken hun kreten om Jou.
Maar Jij vindt dat ze zelf te beklagen zijn en ook hun kinderen.

- Wie heeft jou wel eens geholpen toen je het moeilijk had?
- Wie nam het voor jou op toen je het moeilijk had?
- Heb jij al eens iemand geholpen die het moeilijk had?


9. Jezus valt voor de derde maal

Je bent uitgeput.
Je valt voor de derde keer onder de last van je kruis.
Je bent aan het eind van je krachten.
Toch sta je weer op en je gaat door.

- Ken jij mensen die in een uitzichtloze situatie leven? Beschrijf kort hun situatie.


10. Jezus wordt ontkleed

Respectloos ontbloten ze je.
Je kleren, je laatste vorm van bescherming verdelen ze onder elkaar.
Daar sta Je, naakt, vernederd tot in je diepste zijn.

Je kent zeker mensen die door niemand worden beschermd, waar niemand naar omziet.
- Wie zijn ze?
- Hoe leven ze?


11. Jezus wordt aan het kruis genageld

Je mond wordt gesnoerd, je handen en voeten genageld.
Zelfs bij deze foltering geef Je niet op.
Je blijft God trouw.

- Ken jij mensen die het moeilijk hebben en die toch volhouden?
- Hoe lastig vind jij het om vol te houden als iets moeilijk wordt?


12. Jezus sterft

De dood wint van het leven. Je bent dood.
Mensen hebben verdriet.
Ze houden ook nu nog van Jou.

- Ken jij iemand die gestorven is? Was je verdrietig?
- Wat wil je van die overleden persoon onthouden?


13. Jezus wordt van het kruis genomen

Je wonden worden verzorgd.
Je lichaam wordt gewassen.
Vrouwen die gebleven zijn, doen in stilte hun werk en betonen je de laatste eer.
In hun hart is het herinneren begonnen.
Nooit zullen ze Je vergeten.

- Ken jij mensen die in stilte andere mensen, die verdriet of pijn hebben, helpen?
- Hoe doen ze dat?


14. Jezus wordt begraven

Jozef van Arimatea legt Je in een graf dat in een rots is uitgehouwen
en rolt een steen voor de ingang.

- Krijgen alle mensen die sterven een graf?
- Hoe kun je laten zien dat je mensen die overleden zijn, niet vergeet.



Goede Vrijdag en Pasen

(C. LETERME, Echt tov 3, Rondom Pasen, handleiding, uitgeverij Pelckmans 2013, p. 20)

Materiaal
Echte eieren, kruisje, gieter waarmee je de planten in huis water geeft, stompkaars in een glazen potje, een kaars / theelichtje waarvan de wiek al gebrand heeft, lucifers.


Verloop
Ga met de kinderen in een kring zitten.
In het midden van de kring liggen: eieren, een kruisje, een gieter met water, brandende stompkaars in een glazen potje, een kaars / theelichtje waarvan de wiek al gebrand heeft.
- Weten jullie nog wat met Goede Vrijdag herdacht wordt?
- Welke voorwerpen in het midden van de kring, zeggen iets over Goede Vrijdag?
- Waarom is dat?
De kinderen duiden die voorwerpen aan en verwoorden welk verband zij zien tussen dat voorwerp en Goede Vrijdag.
- Wie vertelt het einde van het verhaal over Jezus dat met Goede Vrijdag voorgelezen wordt?
(Jezus werd in een graf gelegd dat afgesloten werd met een grote ronde steen)
- Is dat het einde van het verhaal over Jezus?
- Wie vertelt me over hoe het voortgaat?
Indien de kinderen dit antwoord niet kunnen geven vertel dan zelf over Pasen:
De dagen na de dood van Jezus waren zijn leerlingen erg verdrietig. Tegelijk voelden ze aan alles dat Jezus verder leefde: in wat ze dachten, in wat ze voelden en in wat ze deden.
Dat Jezus verder leeft, vieren christenen met Pasen.
Kijk eens goed naar de voorwerpen die hier in het midden liggen.
- Welke voorwerpen zeggen volgens jullie iets over Pasen?
- Waarom is dat?
De kinderen wijzen die voorwerpen aan en zeggen met eigen woorden wat ze met Pasen te maken hebben.
(Eieren, water en licht zeggen iets over leven: eieren dragen de kiem van leven; water en licht maken leven mogelijk. Een mens kan niet leven zonder te drinken; planten groeien amper zonder licht)





VIEREN

Een actuele kruisweg

Geïnspireerd door: Schokla - Aflevering 1 15 - Jaargang XXX - 1988-1989 - Rubriek 2: Tips en elementen voor vieringen in de goede week p. 43-45

Materiaal
paars doek
een kruis, of twee takken die aan elkaar gesjord werden
zes kleine kruisjes uit karton, of gemaakt van twee stokjes die aan elkaar vastgesjord werden en zes narcissen of papieren bloemen.
(de kruisjes en de papieren bloemen kunnen de kinderen eventueel op een ander moment voordien maken)
een paaskaars of een dikke kaars
rustige meditatieve muziek
geschikte muziek om te beluisteren (b.v. Halleluja van Händel) of om zelf te zingen (b.v. Halleluja van Taizé – hiervan zijn vele versies bekend)


Verloop
De kinderen beluisteren in een kring of in een halve cirkel een stukje meditatieve muziek.


Verteller:
Jezus,
lang geleden hebt Gij uw kruis gedragen.
(Een groot kruis wordt op een tafel gezet)

Wij bidden U vandaag voor de vele mensen,
die elk hun eigen kruis in hun leven moeten dragen

De 6 kinderen die een tekst zeggen,
leggen eerst een klein kruisje bij het grote kruis
en lezen dan hun tekst.

1.

Wij bidden voor de zieken die lang te bed liggen.
In het begin krijgen ze veel bezoek, maar op het einde blijven ze dikwijls alleen.
Hun verdriet is groot. Ze dragen een kruis.

2.

Wij bidden voor de oude mensen die niet meer alleen thuis kunnen blijven.
Hun meubelen en de zovele kleine voorwerpen, beeldjes, ingelijste foto's, moeten ze achterlaten.
Ze hebben alleen nog een bed en een kleine kleerkast.
Hun verdriet is groot. Zij dragen een kruis.

3.

Wij bidden voor de mensen die uit de gevangenis komen.
Zij hebben verkeerde dingen gedaan, ze hebben gestolen of nog erger kwaad gedaan.
Ze hebben alles goedgemaakt door hun gevangenschap.
Maar de andere mensen blijven hen nawijzen. Soms ook hun familie en hun kinderen.
Hun verdriet is groot. Zij dragen een kruis.

4.

Wij bidden voor de vele mensen die uit hun land verdreven worden
door hongersnood, door aardbevingen, door oorlog.
Ze moeten naar een ander land waar ze in tenten leven,
waar geen werk is en waar ze ten hoogste wat eten en drinken krijgen.
Hun verdriet is groot. Zij dragen een kruis.

5.

Wij bidden voor de miljoenen mensen die in ontwikkelingslanden wonen.
Ze hebben heel weinig om van te leven.
Velen onder hen zijn ziek of sterven zelfs door voedseltekort en vervuild water.
Hun verdriet is groot. Zij dragen een kruis.

6.

Wij bidden voor de mensen uit een ander land, die dicht bij ons leven.
Hun gewoonten en hun taal zijn anders. Wij begrijpen hen niet goed en wij kennen hen slecht.
Hun verdriet is groot. Zij dragen een kruis.



Verteller:
Jezus, Gij hebt uw kruis gedragen.
Wij weten dat het kruis niet het einde is geweest.
Na Goede Vrijdag kwam de zon van de verrijzenis.
Haar licht blijft schijnen tot op onze dagen.
(Zet de paaskaars of de dikke kaars bij het grote kruis. Deze kaars wordt aangestoken)
Wij danken voor al het goede dat overal ter wereld wordt gedaan
zodat mensen gelukkig worden.

De zes kinderen die een tekst zeggen, hangen daarna een bloem om de zes kleine kruisjes.

1.

In alle parochies gaan mensen op bezoek bij oudere mensen
en jongeren dragen bloemen naar tehuizen waar die mensen samenleven.
Zo is er vreugde op aarde.
Wij planten een bloem bij het kruis.

2.

Ontwikkelingshelpers gaan naar landen waar hongersnood is
omdat de landbouw er niet veel opbrengt door de droogte.
Samen met de bewoners van dat land zoeken ze hoe ze het best het land kunnen bewerken.
Zo is er vreugde op aarde.
Wij planten een bloem bij het kruis.

3.

In arme landen van de derde wereld sterven vele mensen
en vooral kinderen door gebrek aan geneesmiddelen en door vervuild water.
Dokters en verpleegsters vertrekken naar die landen om de hoogstnodige hulp te bieden.
Zo is er vreugde op aarde.
Wij planten een bloem bij het kruis.

4.

Kinderen van migranten hebben het moeilijk.
Ze voelen zich als vreemden, want ze leven in een vreemd land.
De jongeren vinden geen werk.
Ze lopen op straat en vervelen zich.
Jongeren en volwassenen geven hun les en zorgen voor een zinvolle vrije tijd.
Zo is er vreugde op aarde.
Wij planten een bloem bij het kruis.

5.

Kinderen proberen van hun klas een toffe klas te maken. Ze werken samen.
Ze sluiten geen andere kinderen uit. Ze vergeten en vergeven wat verkeerd is geweest.
Zo is er vreugde op aarde.
Wij planten een bloem bij het kruis.

6.

Vele kinderen bereiden zich voor op hun vormsel. Ze willen de beloften van hun doopsel hernieuwen.
Ze denken na over wat ze moeten doen om goede navolgers van Jezus van Nazaret te zijn.
Zo is er vreugde op aarde.
Wij planten een bloem bij het kruis.


Om deze viering te beëindigen wordt een Halleluja beluisterd of meegezongen.


Belangrijk
Minstens zo belangrijk als de keuze van de teksten en de liederen, is de persoonlijke betrokkenheid van de kinderen. Zorg ervoor dat elk kind wat te doen heeft, al was het maar dat de een de kaars aansteekt en een ander de kaars uitblaast.
Zorg in grote groepen - eventueel in aansluiting op de actualiteit - voor een zevende kruisje met bloem en teksten erbij.





EXTRA

Klik hier voor nog meer suggesties ivm 'kruis'





Jongeren

DOEN

De kruisweg - ook nu

Materiaal
Blad met de verschillende staties van de kruisweg op:


1. Jezus wordt ter dood veroordeeld

2. Jezus neemt het kruis op zijn schouders

3. Eerste val van Jezus onder het kruis

4. Jezus ontmoet zijn moeder

5. Simon van Cyrene helpt Jezus het kruis dragen

6. Veronica droogt het gezicht van Jezus

7. Jezus valt voor de tweede maal onder het kruis

8. Jezus ontmoet wenende vrouwen

9. Jezus valt voor de derde maal onder het kruis

10 Jezus wordt van zijn klederen beroofd

11. Jezus wordt aan het kruis genageld

12. Jezus sterft op het kruis

13. Jezus wordt van het kruis afgenomen

14. Jezus wordt in het graf gelegd

15. Jezus verrijst


Knip grote vierkanten uit een wit laken (bv. 40 op 40 cm)
Zorg voor textielverf of een ander medium waarmee op stof kan geschilderd worden (bv. bister: donker, indien erg geconcentreerd; bleek, indien er veel water aan toegevoegd wordt), en penselen.


Verloop
Bespreek
. In de opsomming van de staties van de kruisweg werden een aantal woorden vet gedrukt.
Wat betekenen die woorden in ons leven?
. Het lijden van Jezus zien veel mensen als een beeld voor het lijden van elke mens.
Beschrijf bij elk aspect van het lijden van Jezus hoe zijn lijden nog steeds geleden wordt.
. Wat betekent 'verrijzenis'? Schrijf op achtergrond van al deze facetten van lijden wat 'verrijzenis' is of kan zijn.


Doe
Verdeel de verschillende 'staties van de kruisweg' onder de aanwezigen.
Elk groepje beeldt die statie uit op zijn/haar manier - dit kan symbolisch of heel actueel. Hierbij houdt men rekening met de tekst die men bij de bespreking heeft neergeschreven.

In het licht van de presentatie kan het belangrijk zijn om de volgende afspraken te maken:
. Op elk vierkant wordt de volgorde van de staties met een Romeins cijfer weergegeven
. Indien men van plan is de stukken nadien aan elkaar te stikken, spreek dan af om op de onpare 'staties' telkens een uitgesproken achtergrondkleur aan te brengen.
. Spreek af om bij het schilderen een paar cm van de boord af te blijven.


Presenteer
Men kan de verschillende vierkanten in de juiste volgorde presenteren, samen met de tekst die erbij geschreven werd.
Men kan ook alleen de vierkanten presenteren. Die zou men aan elkaar kunnen stikken alsof het om een patchwork gaat (3 rijen van 5). Bij een viering legt elke groep dan uit wat erop voorgesteld wordt, en wat dit met de kruisweg te maken heeft.





REFLECTEREN

Stilstaan bij de 'staties' van een kruisweg

De kruisweg bestaat doorgaans uit veertien voorstellingen van het lijden en sterven van Jezus.
Sinds het Tweede Vaticaans Concilie in het midden van de 20e eeuw, wordt vaak een vijftiende statie toegevoegd: de verrijzenis van Jezus.


1. Jezus wordt ter dood veroordeeld
Wie opkomt voor arme mensen
en voor hen die onrecht lijden.
Wie mensen niet veroordeelt,
maar ze telkens opnieuw kansen geeft
en echt van ze houdt,
zoals God van mensen houdt...
Zo iemand veroordeelt zichzelf

- Ervaar ik dit ook?
- Veroordeel ik zelf al eens iemand?
- Wat heb ik toen gezegd of gedaan?
- Deed ik dat bewust of liet ik mij bepalen door een heersende mentaliteit?


2. Jezus neemt het kruis op zijn schouders
- Er wordt als eens gezegd: die mensen moeten een zwaar kruis dragen. Wat zou men daarmee bedoelen?
- Ken ik mensen die een kruis dragen?
- Moet ikzelf soms een kruis dragen?

God onze Vader,
wij vragen U
dat wat Jezus gezegd en gedaan heeft,
een stimulans mag zijn
om een kruis op te nemen.
Het kruis van .... (concreet aanvullen)


3. Jezus valt voor het eerst onder het kruis
Mensen 'vallen', 'gaan door de knieën'
omdat ze niet kunnen beantwoorden
aan de verwachtingen die aan hen gesteld worden

- Herken ik mij hierin?
- Herken ik hierin iemand uit mijn omgeving?
- Wat kan mij, wat kan mensen stimuleren om op te staan om hun weg verder te zetten?


4. Jezus ontmoet zijn moeder
Maria is haar zoon trouw gebleven.
Misschien doet elke moeder dat wel.
- In welke mate ben ik trouw aan mijn vrienden? aan mijn gegeven woord?
- Hoever kan dit leiden?
- Ervaar ik zelf de trouw van mensen om mij heen?
- Kan ik daar voorbeelden van geven?


5. Simon van Cyrene helpt Jezus het kruis dragen
- Wie is voor mij Simon van Cyrene? Wie helpt mij als ik het moeilijk heb?
- Wat doet men dan of wat zegt men dan?
- Wanneer ben ik voor iemand 'Simon van Cyrene'?

God, wij bidden U
dat wij in staat zouden zijn
elkaar te helpen en te dragen,
vooral wanneer we geconfronteerd worden met ...


6. Veronica droogt het gezicht van Jezus af
Veronica is niet als de anderen
die wenend uit onmacht aan de kant van de weg staan.
Zij zet een stap naar Jezus.
Een gezicht afdrogen is een klein gebaar
dat een mens niet verlost uit zijn lijden,
maar wel de pijn verzacht:
er is iemand die de pijn deelt.

- Wie is als Veronica voor mij? Ken ik iemand die troost kan geven?
- Wat doen mensen als ze iemand willen troosten?
- Ben ik iemand als Venonica? Wanneer?
- Wat heb ik al eens gedaan om iemand te troosten?


7. Jezus valt voor de tweede maal onder het kruis
Jezus nam het op voor wie arm en uitgestoten was,
voor Samaritanen, die men meed als de pest,
voor tollenaars, die men als dieven beschouwde,
voor een overspelige vrouw, die men wilde stenigen,
voor heidenen en vreemden, die men niet beter vond dan honden
voor zieken en gehandicapten, die men als zondaars aanzag.

Zijn solidariteit met hen,
was voor sommigen een reden om Hem uit de weg te ruimen.
Maar toen Hij viel, is Hij terug opgestaan en doorgegaan.
Hij nam niets van zijn boodschap terug.

Laten we bidden,
dat ook wij de moed vinden
om op te staan wanneer we vielen,
Wanneer we .... (concreet invullen)


8. Jezus ontmoet wenende vrouwen
Vreemd...
Wie getroost zou moeten worden,
heeft oog voor het verdriet van anderen.

- Wanneer zijn mensen verdrietig?
- Ken ik mensen die verdrietig zijn?
- Wat kan ik doen voor hen?
- Zie ik situaties om bij te wenen? in mijn leven? in de wereld?
- Zijn er mensen, situaties die mij kunnen troosten?
- Waar vind ik kracht om iemand te troosten?


9. Jezus valt voor de derde maal onder het kruis
Jezus viel,
met alles wat dit aan leed en wanhoop kan inhouden.
Maar Hij kwam weer recht!

- Wanneer heb ik geen moed meer?
- Wat drijft mij om weer op te staan na tegenslagen, en verder te gaan?
- Ken ik mensen die geen moed meer hebben?
- Wat zou ik hen kunnen zeggen?


10 Jezus wordt van zijn klederen beroofd
Als Jezus sterft,
neemt Hij niets met zich mee.
Zelfs zijn kleren worden onder de soldaten verdeeld.
Hij is alleen nog zichzelf:
degene die Hij geworden is.

- Wie en/of wat heeft mij gemaakt tot wie ik nu ben?
- Door wie en/of wat laat ik mij inspireren tot wie ik worden zal? (van binnenuit - want al het materiële moet ik toch ooit achterlaten)


11. Jezus wordt aan het kruis genageld
Niemand wordt geboren met gebonden handen en voeten.

- Waarmee bind ik mensen vast?
- Waar nagel ik mensen op?
- Waar nagelt de maatschappij mensen op?
- Waar word ik op genageld?

God,
wij bidden u,
dat we niettegenstaande die vreselijke dood van Jezus
de moed niet zouden opgeven
om zijn idealen verder te realiseren:
... (concreet invullen)


12. Jezus sterft op het kruis
Een honderdman, een heiden voor de joden, zei:
'Waarlijk, deze was een Zoon van God.'
- Zou ik dat ook kunnen zeggen?
- Wat bedoel ik daar dan mee?
- Wat doet het mij te vernemen dat iemand zo consequent leefde, dat Hij er de dood op een kruis voor over had?


13. Jezus wordt van het kruis afgenomen
- Hoe ervaar ik het overlijden van iemand?
- Heeft het nadenken hierover invloed op mijn manier van leven?

Levenden spreken het sterkst wanneer ze gestorven zijn.
- Ervaar ik dat ook?
- Kan ik daar voorbeelden van geven?


14. Jezus wordt in het graf gelegd
Indien een graankorrel niet geplant wordt
kan hij geen vruchten voortbrengen.
Indien de mens zichzelf niet vergeet,
kan hij niet echt liefhebben.

- Ervaar ik dat ook?
- Kan ik daar een voorbeeld van geven?
- Gebeurt het ook in onze maatschappij dat echte liefde pas mogelijk is waar mensen zichzelf vergeten?
- Waar zie ik dat gebeuren?


15. Jezus verrijst
Rijzen - verrijzenis
Deeg rijst als het doordrongen is van het gist.
- Wat kan 'gist' zijn in mijn leven?
- Wat kan de dynamiek, de voortstuwende kracht zijn in mijn leven?

Opstaan - opstanding
- Wat vind ik de moeite waard om voor op te staan?
- Wat vond Jezus de moeite waard om voor op te staan?





VERTELLEN

Het geschenk van de slak

C. LETERME, Een parel voor elke dag, Averbode 2007, p. 341

Lang geleden wilden de dieren
God danken
voor alles wat ze van Hem
hadden gekregen.
Maar ... waar was de berg
waarop ze dat konden doen?
De slak wist het:
'Die berg staat
aan het einde van de wereld.
Kom, ik wijs jullie de weg.'

De slak ging naar de berg,
de dieren volgden hem.
De weg die liep over bergen en dalen
konden de dieren gemakkelijk volgen,
want de slak liet een spoor achter,
dat zo glinsterde,
dat ze het niet alleen overdag,
maar ook 's nachts konden zien.

Eindelijk zagen ze de berg
die met zijn top in de hemel stond.
'Kom maar, slak,' zeiden de dieren,
'ga jij maar voorop.'
Maar de slak zei niets.
Toen klopten de dieren op zijn huisje.
Maar de slak was er niet meer.
Er was niets meer van hem over.
Met al wat hij had,
met al wat hij kon,
had hij een zilveren, glinsterend spoor achtergelaten
om de andere dieren de weg te wijzen.

Naar een verhaal uit Scandinavië




Overweging bij het verhaal
(C. LETERME in Kerk en leven, Federatie Rotselaar, 1 april 2020, p. 1)

Er zijn mensen die leven voor zichzelf.
Maar er zijn ook mensen die gelukkig zijn
om het geluk van anderen.
Veel heiligen waren zo’n mensen:
pater Damiaan zorgde voor melaatsen,
Don Bosco had aandacht voor jongeren,
Elisabeth van Thüringen verkocht al haar bezit
om zieken te kunnen verzorgen ...

Wat deze mensen
en de duizenden die niet voor het voetlicht komen
met elkaar verenigt
is hun inspiratiebron: Jezus van Nazaret.
Hij wees hun de weg naar geluk
een geluk dat ze bij de anderen vonden
die ze wilden gelukkig maken:
minder ziek, meer kansen, meer waardering.

Jezus bleef consequent getuigen
in al wat Hij zei en in al wat Hij deed
over het Rijk van God, zijn Vader.
Niet iedereen kon zich daar toen in vinden.
Ook toen stond het geluk van de medemens
niet vanzelfsprekend bovenaan.
Het werd zijn lijden en dood.
Maar, het werd ook zijn verrijzenis.

Tot op vandaag volgen mensen zijn weg.
Geen gemakkelijke weg!
Een weg die veel inspanning vraagt!
Maar vooral een weg die het leven beter maakt:
een weg die uitzicht biedt
en aankomt in het Rijk van God,
een Rijk van liefde, vrede, rechtvaardigheid
een Rijk waarin het goed is om te leven.





ONDERZOEKEN

Relatie met het Oude Testament

Lees psalm 22, en onderlijn in de tekst elke herinnering aan het leven van Jezus.

Mijn God, mijn God,
waarom hebt U mij in de steek gelaten?
Waarom houdt U zich ver van mijn hulpgeroep,
ver van mijn gejammer?
Ik roep overdag, mijn God, en U antwoordt niet,
en in de nacht, maar ik vind geen rust.
U bent de Heilige, hoog op uw troon, en Israël zingt uw lof:
onze vaderen vertrouwden op U,
vertrouwden op U, en U hebt hen gered;
zij riepen U aan en werden bevrijd,
hun vertrouwen in U werd nooit beschaamd.
Maar ik ben een worm, ik tel niet mee,
veracht bij het volk, verguisd bij de mensen.
Iedereen die mij ziet lacht en spot met mij,
gaat grijnzen en schudt zijn hoofd:
'Hij bouwt op de heer, die zal hem redden,
die zal hem bevrijden, Hij houdt toch van hem.'
U hebt mij uit de schoot gehaald,
en veilig tegen de borst van mijn moeder gevlijd.
Ik ben, nauwelijks geboren, U toevertrouwd.
Van de moederschoot af bent U toch mijn God?
Blijf niet ver van mij, want ongeluk nadert,
en er is geen mens die mij helpt. (...)
Ik ben als water, als water dat vloeit,
mijn gebeente valt in duigen;
mijn hart is als was, het versmelt diep in mij.
Mijn kracht is als een potscherf verpulverd,
mijn tong kleeft aan mijn gehemelte vast.
U hebt mij neergelegd in het stof van de dood,
de honden staan al om mij heen,
een meute boosdoeners heeft mij omsingeld,
ze hebben mijn handen en voeten doorboord.
Mijn beenderen kan ik tellen, één voor één,
en zij maar kijken en zich om mij vermaken;
zij verdelen mijn kleren onder elkaar
en dobbelen om wat ik aan heb.
Heer, houd u niet ver van mij;
mijn kracht, haast u en help mij.
Uit psalm 22



Correctiesleutel

Mijn God, mijn God,

waarom hebt U mij in de steek gelaten?
Waarom houdt U zich ver van mijn hulpgeroep,
ver van mijn gejammer?
Ik roep overdag, mijn God, en U antwoordt niet,
en in de nacht, maar ik vind geen rust.
U bent de Heilige, hoog op uw troon,
en Israël zingt uw lof:
onze vaderen vertrouwden op U,
vertrouwden op U, en U hebt hen gered;
zij riepen U aan en werden bevrijd,
hun vertrouwen in U werd nooit beschaamd.
Maar ik ben een worm, ik tel niet mee,
veracht bij het volk, verguisd bij de mensen.
Iedereen die mij ziet lacht en spot met mij,
gaat grijnzen en schudt zijn hoofd:
'Hij bouwt op de heer, die zal hem redden,
die zal hem bevrijden, Hij houdt toch van hem.'
U hebt mij uit de schoot gehaald,
en veilig tegen de borst van mijn moeder gevlijd.
Ik ben, nauwelijks geboren, U toevertrouwd.
Van de moederschoot af bent U toch mijn God?
Blijf niet ver van mij, want ongeluk nadert,
en er is geen mens die mij helpt. (...)
Ik ben als water, als water dat vloeit,
mijn gebeente valt in duigen;
mijn hart is als was, het versmelt diep in mij.
Mijn kracht is als een potscherf verpulverd,
mijn tong kleeft aan mijn gehemelte vast.
U hebt mij neergelegd in het stof van de dood,
de honden staan al om mij heen,
een meute boosdoeners heeft mij omsingeld,
ze hebben mijn handen en voeten doorboord.
Mijn beenderen kan ik tellen, één voor één,
en zij maar kijken en zich om mij vermaken;
zij verdelen mijn kleren onder elkaar
en dobbelen om wat ik aan heb.
Heer, houd u niet ver van mij;
mijn kracht, haast u en help mij.

Uit psalm 22






BIDDEN / MEDITEREN

Muziek

Het 'Cantus in memory of Benjamin Britten' (1977) van Arvo Pärt, is een beklijvend stuk muziek dat heel goed op zijn plaats is in een bezinningsmoment bij de kruisiging van Jezus.
(Te beluisteren via Youtube)

De Estse componist Arvo Pärt (11 september 1935) is een van de belangrijkste hedendaagse componisten van sacrale muziek.





EXTRA

Klik hier voor nog meer suggesties ivm 'kruis'